Öncelikle Bedelli Askerlik hizmetinin tarihi hakkında biraz bilgi vermek gereklidir. Böylelikle bedelli askerliğin öncesi sonrasını yorumlamak mümkün olacaktır.
İlk Bedelli Uygulamaları
İlk Bedelli askerlik uygulamaları temelde Osmanlı Devletine dayanmaktadır. Osmanlıda mevcut askerlik süresinin belli bir bedel karşılığında kısaltılması uygulamasına dayanmaktadır. Temel amacı ordunun ve devletin ihtiyaçlarının karşılanması ve iş sahibi kişilerin işlerini kaybetmemeleri için yapılan bir uygulamadır.
Günümüzde de aynı mantık çerçevesinde askerlik hizmeti içinde, yurt dışında 3 yıl süre ile çalışmakta olan 18 yaş üzeri kişilerin askerlik hizmetlerini 21 gün olarak yapmalarını sağlayan bir uygulama vardır. Bu uygulamaya dövizli askerlik hizmeti adı verilmektedir.
Diğer Güncel İstatistikler için Tıklayınız.
Bedelli Kaç Kez Uygulandı?
Cumhuriyet tarihi boyunca bedelli uygulaması 10 defa uygulanmıştır. Bedelli Askerlik uygulamalarının genelde bir sebebe dahil uygulanma çerçeveleri oluşmuştur. Deprem, fazla birikim, TSK geliştirmeleri gibi sebeplerle bedelli çıkartılmıştır.
Bedelli uygulamaları Milli Savunma Bakanlığının 1111 Sayılı Askerlik Kanununa göre yapılmaktadır. Cumhuriyet tarihinde ilk bedelli askerlik uygulaması 1987 yılında yapılmıştır.
2020 yılında yeni askerlik kanunu yürürlüğe girerek Bedelli sürekli hale gelmiştir.
Bedelli uygulaması için başvuru şartları şunlardır;
(1) İstekli olanlardan Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı dikkate alınarak Bakanlıkça belirlenecek sayıda yükümlü, 240.000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak bedel tutarını silahaltına alınmadan önce Bakanlıkça belirlenecek sürede peşin ödemeleri ve bir aylık temel askerlik eğitimini tamamlamaları hâlinde askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılırlar.
(2) İstekli sayısının bedelli için belirlenen sayıdan fazla olması hâlinde, bedelli askerlikten yararlanabilecek olanlar kura ile seçilir. İstekli sayısının yararlandırılacak sayısından az olması durumunda kura çekimi yapılmadan tüm istekliler bedelli hizmeti için seçilir. Yararlanma şartlarını haiz olanlar yasal erteleme hakları devam ettiği sürece seçime tabi tutulur. Bedelli askerlikten yararlanma hakkı elde edip de vazgeçenlere yeni bir hak verilmez.
(3) Bu uygulama kapsamında tahsil edilen tutarlar genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere Bakanlık merkez muhasebe birimi hesabına yatırılır.
(4) Bedel ödenmesi ve uygulamaya ilişkin esaslar Bakanlıkça belirlenir.
(5) Bu madde kapsamında sevke tabi olanlardan katılmayarak bakaya kalanlar ile aynı celpte sevke tabi tutulan emsallerinin terhise hak kazanacağı tarihe kadar katılmayanlar kapsam dışına çıkarılarak bu kişilere erbaş ve er statüsünde askerlik hizmetleri tamamlattırılır. Kapsam dışına çıkartılanlara talepleri hâlinde geri ödeme yapılır.
(6) Bedelli askerlik hizmetinden; fiilî askerlik hizmetine başlayanlar, bakaya durumunda bulunanlar ve yoklamasının yapıldığı tarihte yoklama kaçağı veya saklı olanlar yararlanamazlar.
(7) Seferberlik ve savaş hâlinde bu madde hükümleri uygulanmaz.
Bedelli Askerliğe ait İstatistikler
| Yıllar | Hizmetten faydalanan kişi sayısı |
| 1987 | 18.433 |
| 1992 | 35.111 |
| 1999 | 72.290 |
| 2011 | 69.073 |
| 2014 | 203.824 |
| 2018 | * 5 milyondan fazla kişi faydalanabilir |
